“Het begon weer te kriebelen, ik miste het gevoel iets betekenen voor iemand in de laatste fase van het leven.” Peter werkte tot zijn pensionering 30 jaar in de palliatieve zorg. Een jaar na zijn pensioen wilde hij weer wat doen met zijn kennis en ervaring. “Op een andere manier, zonder de administratieve kant van de zorg.”
Het blijft maar zelden afstandelijk tussen mij en een zorgvrager, je leert elkaar kennen en groeit daardoor vanzelf naar elkaar toe.
Tekst: Esmeralda van Stee
Foto: Petra Slingenberg
Wanneer hij de oproep van Manteling ziet waarin vrijwilligers VPTZ Thuis worden gevraagd, meldt hij zich aan en start hij met de introductietraining. Inmiddels is Peter alweer 1,5 jaar vrijwilliger VPTZ Thuis. Tijdens de laatste levensfase van Wouter ondersteunde hij hem en diens vrouw Ineke.
Vragen en wensen
Als zij te horen krijgen dat Wouter niet meer beter wordt, is het duidelijk dat hij zo lang mogelijk thuis wil blijven. Ineke neemt, samen met de professionele zorg, de zorgtaken op zich, maar zoals bij veel mantelzorgers schiet tijd voor haarzelf erbij in. “Ik ga iedere week naar Tai Chi les, dat is erg belangrijk voor me. Dat wilde ik graag blijven doen.” De huisarts van Ineke wijst haar op de mogelijkheden van VPTZ Thuis. “De coördinator van Manteling kwam langs om onze vragen en wensen te bespreken en toen ging het snel.”
Naar elkaar toe groeien
Peter, Ineke en haar man maken kennis. “Er was meteen een klik, dat vond ik erg bijzonder. Vooral omdat Wouter geen prater was” vertelt Ineke. “Het blijft maar zelden afstandelijk tussen mij en een zorgvrager, je leert elkaar kennen en groeit daardoor vanzelf naar elkaar toe.” aldus Peter. Ineke vervolgt: “Het was de bedoeling dat Peter Wouter mee naar buiten zou nemen, voor een wandeling of om een harinkje te eten op de markt. Maar al snel liet zijn conditie dat niet meer toe. Toen kwam Peter wekelijks om bij Wouter te zijn, zodat ik naar de Tai Chi les kon.” Peter vertelt: “Soms hadden we een gesprek, maar vaak ook niet. Dat geeft niet, voor mij voelt stilte ook goed.” Ineke “Peter ging nooit meteen weg als ik thuiskwam, hij nam ook tijd voor een praatje met mij, soms over Wouter maar vaak ook over onze gezamenlijke interesse tuinieren.”
Geen zorgtaken
Het verschilt per situatie wat Peter als vrijwilliger doet voor de zorgvrager en de naasten, maar er is altijd onderscheid tussen zijn taken en die van de professionele zorgverleners. “Ik voer geen zorgtaken uit. Soms is dat wel eens lastig door mijn jarenlange ervaring in de palliatieve zorg”. Gelukkig is er de coördinator van Manteling om op terug te vallen. “Die is altijd bereikbaar voor feedback. En we hebben regelmatig bijeenkomsten met de vrijwilligers, dan bespreek je wat je meemaakt.”
Dierbaar
“Je maakt deel uit van alle fasen. Van angst tot onzekerheid en berusting. Ik voel me er het prettigst bij als ik ervaar dat er rust gevonden wordt. Soms kan je dan doorvragen. Wat zou je nog willen? Voor de één is dat een concert, voor de ander een goed gesprek met zijn zoon. Daar praten we dan over.” Wouter overleed in november vorig jaar, in het bijzijn van Ineke. “Dat is me heel dierbaar. Ik vond dat heel bijzonder, het voelde alsof ik heilige grond betrad.” Na het overlijden stopte de hulp van VPTZ Thuis. “Soms is er nog een contactmoment en een enkele keer ga ik naar een afscheid. Maar meestal is het na het overlijden klaar.” vertelt Peter.
VPTZ Thuis kan veel vaker ingezet worden
Met Ineke gaat het, naar omstandigheden goed. “Ik ga erop uit, doe vrijwilligerswerk. Maar het blijft moeilijk als je zo lang samen bent geweest, op 10 dagen na waren we 60 jaar getrouwd.” Peter begrijpt dat. “Rouwen is voor iedereen anders en begint eigenlijk al als iemand hoort dat hij niet meer beter wordt.” Ineke is blij dat haar huisarts haar op VPTZ Thuis wees. “De zorg in een ziekenhuis of hospice is ook goed, maar thuis bepaal je meer zelf en is het vertrouwd. Meer mensen zouden van de mogelijkheid moeten weten.” Daar is Peter het mee eens: ‘VPTZ Thuis kan veel vaker ingezet worden”. ” Daarom is hij nog niet klaar met zijn vrijwilligerswerk. “Ik krijg vaak de vraag hoe ik dit kan. Maar ik denk dat iedereen het kan, alleen niet iedereen wil het. Er is veel aandacht voor het leven, maar sterven vergeten we soms.”
Kijk op www.manteling.nu voor meer informatie of bel 0118-553530 (om vrijwilliger te worden) 0118-226012 (voor inzet van een vrijwilliger VPTZ thuis)
Meer interviews
Dit artikel is gepubliceerd in vrijwilligersglossy "Samen".